Doordat kraanwater kalk bevat, ontstaat er langzaam een witte of zelfs gele laag kalk op de bodem van de waterkoker en in de schenktuit. Wanneer stukjes kalk loslaten, gaan deze in het water drijven en heb je witte vlokken in je thee…
De waterkoker ontkalken doe je door 250 ml natuurazijn ongeveer twee uur in te laten werken in de waterkoker. Zo kan kalk op de bodem oplossen. Vul daarna aan met water en zet de waterkoker aan totdat de rest van de kalk ook opgelost is. Vervolgens spoel je de waterkoker om met koud water.
Lees hieronder het uitgebreide handzame stappenplan hoe je de waterkoker ontkalkt op een goedkope, veilige en milieuvriendelijke manier!
Inhoudsopgave
Waterkoker ontkalken in 6 stappen
Hoe vaak je het stappenplan moet uitvoeren hangt af van de hardheid van het water in jouw regio en van hoe vaak je de waterkoker gebruikt. Het is een eenvoudig stappenplan, voer het uit wanneer het nodig is.
Benodigde tijd: 20 minuten
Algemeen stappenplan voor waterkoker ontkalken. De tijd is exclusief de inwerktijd van het ontkalkende schoonmaakmiddel.
- Spoel de waterkoker om
Begin met de waterkoker om te spoelen met koud water, zodat de kalkstukjes die op de bodem drijven weggespoeld worden. Giet het water niet door de schenktuit weg maar keer de waterkoker ondersteboven, zodat de grotere kalkbrokken weggespoeld kunnen worden.
- Vul de waterkoker met een laag natuurazijn
Ongeveer 250ml natuurazijn is voldoende om de bodem van de waterkoker te ontkalken. Giet het middel puur in de waterkoker, dus zonder water toe te voegen. Als je schoonmaakazijn gebruikt in plaats van natuurazijn, maak dan een 50/50 mengsel van azijn en water.
- Laat de azijn 2 uren inwerken
Door de azijn in te laten werken, krijgt het de kans de kalk op te lossen. Je laat het eerst puur op de bodem inwerken, omdat de kalkaanslag op de bodem het hardnekkigst is. Laat de waterkoker 2 uur staan met gesloten deksel.
- Vul aan met water
De azijn laat je in de waterkoker en je vult het aan met water tot ongeveer een liter. Dan heb je dus een mengsel in de waterkoker van 1/4 azijn en 3/4 water.
- Laat de waterkoker koken
Breng het water aan de kook en laat de waterkoker een paar keer koken, zodat de je de kalk in de hele waterkoker kunt reinigen. Nieuw water en azijn is niet nodig. Zet een raam open of de afzuigkap aan, zodat de dampen niet in huis blijven hangen.
- Spoel grondig om met koud water
Het is essentieel om de waterkoker goed uit te spoelen na het reinigen, zodat er geen azijn in je drink- en etenswaar terecht komt. Spoel dus minimaal 3 keer goed om met koud water. Breng een keer extra schoon water aan de kook en giet dit weg.
Schoonmaaktaken afvinken
Wanneer je je schoonmaaktaken in een checklist afvinkt, geeft het schoonmaken een stuk meer voldoening en heb je meer overzicht.
Daarom heb ik een gratis schoonmaak checklist gemaakt, met dagelijkse, wekelijkse en periodieke klusjes.
- Begin elke dag goed met de dagelijkse checklist en tips.
- Geniet van een schoon huis en een voldaan gevoel door afgeronde taakjes af te vinken.
- Krijg meer grip op het huishouden met het handige overzicht van periodieke schoonmaaktaken.
Je kunt de schoonmaak checklist nu gratis downloaden. Zelf vind ik het handig om de pdf uit te printen maar je kunt hm natuurlijk ook gewoon op je computer of telefoon erbij houden!
Meer weten? Bekijk de schoonmaak checklist
Geschikte middelen om je waterkoker mee te ontkalken
Je hebt keuze uit een aantal middelen om je waterkoker mee te ontkalken. Lees hieronder de middelen die ik getest heb en als effectief heb ervaren.
Azijn
De waterkoker ontkalken kan met schoonmaakazijn of natuurazijn. Bij gebruik van natuurazijn laat je ongeveer 250 ml gedurende twee uren inwerken in de waterkoker. Als je voor schoonmaakazijn kiest, maak dan een mix van de helft water en de helft schoonmaakazijn.
Ik gebruikte eerst schoonmaakazijn, maar merkte dat de smaak en geur lang bleef hangen en lastig weg te spoelen was. Zodoende adviseer ik tegenwoordig om natuurazijn te gebruiken, zoals omschreven in bovenstaand stappenplan.

Azijn heeft een ontkalkende werking. Het middel is zuur en zuur vreet de kalk als het ware op. Wanneer je je waterkoker hiermee wilt ontkalken, giet je een flinke scheut in je waterkoker en laat je dit ongeveer 2 uren weken.
Daarna vul je de azijn aan met water en laat je de waterkoker 3 keer koken. Giet de waterkoker vervolgens leeg en spoel deze goed om met koud water. Dit is een belangrijke stap, anders blijft er geur en smaak van azijn achter.
Ontkalker voor waterkokers
Er zijn verschillende ontkalkers die je voor je waterkoker kunt gebruiken. De meeste zijn multifunctionele ontkalkers; middelen die je ook voor bijvoorbeeld je koffiezetapparaat kunt gebruiken.
Het voordeel van een speciale ontkalker is dat het sneller werkt dan azijn of citroen en het geur- en smaakloos is. Met weinig omspoelen blijft er geen nasmaak achter. Kijk bijvoorbeeld naar de Melitta ontkalker. Deze ontkalkt het snelst van alle ontkalkers die ik getest heb. Je gebruikt het als volgt:
- Vul de waterkoker met koud water tot het niveau van de kalkaanslag
- Voeg 40 ml ontkalker toe per 500 ml water (40 ml wordt aangegeven op de verpakking met streepjes)
- Zet de waterkoker aan en zet ‘m uit vlak voordat het water kookt
- Wacht 5 minuten zodat de ontkalker goed kan inwerken
- Spoel de waterkoker twee keer om met schoon water

Een flesje bevat 250 ml, dus 6 porties van ongeveer 40 ml. Afhankelijk van hoeveel kalkaanslag er in je waterkoker zit, kun je dus 3 tot 6 keer je waterkoker ontkalken met één flesje.
Citroensap
Citroen is een krachtig reinigingsmiddel. Door de hoge zuurgraad heeft het een ontkalkende werking en het is ook nog eens 100% natuurlijk en dus een milieubewuste optie.
Je hoeft hierbij dus nooit te twijfelen of het wel goed is voor het milieu om het door de gootsteen te spoelen of te twijfelen aan de schadelijkheid om dampen in te ademen.

Als je je waterkoker wilt ontkalken met citroen, snijd je een citroen doormidden en knijp je beide helften uit in de waterkoker. Laat dit een aantal uren weken.
Daarna vul je het citroensap aan met een halve liter water en brengt dit aan de kook. Herhaal deze stappen totdat de kalkaanslag verdwenen is.
Het duurt even, maar dan heb je ook wat. Voor de echte milieubewuste lezers, is dit de juiste methode. Vergeet niet de waterkoker na reiniging goed om te spoelen.
Wanneer is het tijd om de waterkoker te ontkalken?
Ten eerste kun je als je thee maakt goed zien of het tijd is om je waterkoker te ontkalken.
Je kookt water, giet het in een kopje en ziet witte stukjes in het water die langzaam naar de bodem van je glas zinken. Dit is de beste indicatie dat je je waterkoker moet ontkalken.

Ten tweede is het belangrijk om regelmatig in je waterkoker te kijken om te zien of de bodem bedekt is met kalk of niet. Als je een witte of gele laag ziet op de bodem, is de waterkoker ontkalken nodig.
Als laatste kun je het herkennen aan hoe lang je waterkoker erover doet om het water te koken en hoeveel geluid deze produceert wanneer je water kookt.
Een waterkoker met een dikke laag kalk op de onderkant maakt meer geluid en doet er langer over om het water aan de kook te brengen.
Merk je dat de waterkoker erg veel herrie maakt en het lang duurt voordat je thee kunt serveren? Dan is het tijd om de waterkoker te ontkalken.
Waarom moet je je waterkoker ontkalken?
Er zit kalk in kraanwater. De hoeveelheid kalk en magnesium in water wordt ook wel de hardheid van water genoemd. Hoe meer kalk en magnesium het water bevat, hoe harder het water is.
De hardheid van het water kan per gemeente in Nederland verschillen. Het schijnt dat het water het hardst richting Twente en het zachtst in Apeldoorn.

Water zorgt voor kalkaanslag in je waterkoker. Met name op de bodem van je waterkoker ontstaat kalkaanslag. Door de hete bodem verdampt water snel waardoor meer kalkaanslag achter blijft.
Kalk in je waterkoker is een onsmakelijk gezicht. Er drijven stukjes kalk in je thee, wat er onfris uitziet.
Het is echter niet direct schadelijk om deze kalk te drinken, je lichaam neemt een gedeelte op en voert een gedeelte af wat je vervolgens uitplast.
Een ander nadeel van kalk is wel dat je thee minder lekker kan smaken door de kalk. Je waterkoker regelmatig ontkalken is dus ten zeerste aan te raden.
Ongeschikte middelen voor het ontkalken van de waterkoker
Hieronder heb ik ook nog een aantal middelen uiteengezet die je beter niet kunt gebruiken.
Ontkalk je waterkoker niet met cola
Hoewel cola veel zuur bevat dat een ontkalkende werking heeft, is het geen goed idee om je waterkoker met cola te ontkalken. Cola bevat veel suiker waardoor je waterkoker kan gaan plakken en je thee een beetje naar cola blijft smaken.
Ook blijven resten achter in het zeefje waardoor je water uit de waterkoker schenkt, wat een onfris resultaat geeft. Gebruik dus geschikte middelen en geen cola.
Gebruik geen soda
Zowel baking soda als schoonmaaksoda zijn niet geschikt voor het ontkalken van de waterkoker. Soda is namelijk een ontvettend schoonmaakmiddel (alkalisch). Om kalk te verwijderen heb je een zuur middel nodig, zoals azijn. Er bestaan geen
Een schoonmaakmiddel kan niet zowel alkalisch als zuur zijn; het kan niet zowel ontkalken als ontvetten. Meer weten over hoe dit zit? Bekijk mijn cursus!
Andere dingen waar je baking soda wel voor kunt gebruiken, vind je hier. Er zijn genoeg toepassingen in huis waar het middel zeer effectief is!
Tips voor een schone waterkoker

Gooi de waterkoker leeg na gebruik. Zo zorg je ervoor dat er geen water in de waterkoker blijft staan en de kalk uit het water neerslaat in de waterkoker. Hoe langer water in de waterkoker blijft staan, hoe meer kalk zich kan hechten.

Spoel de waterkoker om na gebruik met een beetje koud water. Zo voorkom je dat het restje overgebleven water in de waterkoker snel verdampt en voor extra kalkaanslag zorgt.
Als je denkt aan de kraan in de douche, zie je dat er meer kalkaanslag bij de warme kraan zit dan bij de koude kraan. Dit komt doordat kalk zichtbaarder achterblijft als water snel verdampt.

Regelmatig de waterkoker ontkalken is belangrijk om altijd fris gekookt water te kunnen gebruiken. Ontkalk de waterkoker als je kalkaanslag in je thee ziet drijven of op de bodem van de waterkoker ziet.
Veelgestelde vragen
Je kunt de waterkoker ontkalken met azijn, schoonmaaksoda, HG ontkalker voor waterkokers, citroen of schoonmaaksoda. Azijn is het goedkoopst en net zo makkelijk en effectief als de andere opties.
HG ontkalker voor waterkokers is niet effectiever in het ontkalken van de waterkoker dan natuurazijn. Het voordeel is dat het minder sterk ruikt en sneller ontkalkt. Nadeel is dat het duurder is.
Er is geen vaste termijn voor wanneer je je waterkoker moet ontkalken. Kijk in de waterkoker en check of je veel kalkaanslag ziet. Drijven er vlokken in je theeglas? Dan is het zeker tijd om de waterkoker te ontkalken.
De waterkoker ontkalken doe je om ervoor te zorgen dat je, wanneer je gekookt water gebruikt, er geen vlokken kalk in drijven. Wel zo fris als je thee serveert aan je bezoek! Daarnaast gaat je waterkoker langer mee.