Tot mijn grote ergernis ervaar ik regelmatig dat mijn vaat niet schoon wordt in de vaatwasmachine. Zodoende ben ik op zoek gegaan naar oplossingen en heb ik geëxperimenteerd totdat alle vaat weer helemaal schoon werd.
Tip: Probeer vaatwaspoeder in plaats van blokjes zodat de vaatwasser vanaf het begin van het vaatwasprogramma intensief kan reinigen en de vaat écht schoon wordt.
Vaat wordt niet goed schoon in de vaatwasser als etensresten niet voldoende afgebroken en weggespoeld worden. Zorg dat de sproeiarmen niet verstopt zijn en vrij kunnen bewegen, dat het filter op de bodem schoon is en dat je krachtig vaatwasmiddel gebruikt.
Hieronder vind je alle tips die ik heb uitgetest en voor mij uiteindelijk ervoor gezorgd hebben dat mijn vaat altijd schoon de machine uit komt. Ik spoel mijn vaat nooit met de hand af voordat het de vaatwasser in gaat.
Inhoudsopgave
Tip 1: Laat de machine voorspoelen mét vaatwasmiddel
Behalve het korte 30 of 45 minuten programma, heeft elk vaatwasprogramma vijf onderdelen:
- Voorspoelen
- Hoofdprogramma
- Afspoelen
- Glansspoelen
- Drogen
Voorspoelen duurt zo’n 15 tot 20 minuten en het water dat hiervoor gebruikt wordt, wordt afgevoerd voordat het hoofdprogramma begint.

Het gebruik van enkel vaatwastabletten kan ervoor zorgen dat vaat niet goed schoon wordt. Als je vaatwastabletten gebruikt, doe je normaal gesproken één tablet in het daarvoor bestemde vakje.
Het klepje van het vakje gaat open als het hoofdprogramma begint. Het gedeelte van het vaatwasprogramma waarbij het grofste vuil wordt afgespoeld, het voorspoelen, gebeurt dan zonder vaatwasmiddel.
Kies voor vaatwaspoeder in plaats van of als aanvulling op vaatwastabletten en vul beide vakjes onder het klepje in de deur. Het klepje heeft openingen aan één kant, waardoor vaatwaspoeder tijdens het voorspoelen vrijkomt.

Op deze manier heb je de reinigende werking van vaatwasmiddel zowel bij het voorspoelen als bij het hoofdprogramma, waardoor de vaat makkelijker schoon wordt.

Sun vaatwaspoeder
Sun vaatwaspoeder
Als jouw vaatwasser maar één compartiment voor vaatwasmiddel heeft, doe hier dan vaatwaspoeder of een vaatwasblokje in.

Aanvullend strooi je een klein schepje vaatwaspoeder, ongeveer 15ml, op de bodem van de vaatwasser voordat je ‘m aanzet. Op deze manier is er ook vaatwasmiddel tijdens het voorspoelen.
Het nut van vaatwasmiddel
Vaatwasmiddel heeft drie voorname ingrediënten met elk een specifieke functie:
- Reinigingsmiddel dat proteïne in voedsel afbreekt waardoor het makkelijker loskomt van de vaat
- Emulgator dat ervoor zorgt dat vet en water makkelijker mengt, zodat het beter weggespoeld kan worden
- Dispergeermiddel dat ervoor zorgt dat fijn gemalen stoffen zich fijn verdelen en niet klonteren of vlokken. Hierdoor dalen losgekomen etensresten niet opnieuw neer op de vaat maar worden ze weggespoeld met het water.
Nog een uiterst belangrijke eigenschap van vaatwasmiddel is dat het niet schuimt; schuim kan namelijk voor lekkage zorgen. Hierom kun je bijvoorbeeld geen handafwasmiddel in de vaatwasser doen.
Als je zowel bij het voorspoelen als bij het reinigen de krachtige reinigende werking van vaatwasmiddel hebt, wordt de vaat schoner.
Dit is alleen mogelijk met los vaatwaspoeder dat je in beide vakjes in de deur doet of als je een beetje poeder op de bodem van de vaatwasser strooit naast het gebruikelijke vaatwasblokje.

Wat je niet moet doen:
- Het vaatwasblokje direct in de vaatwasmachine plaatsen.
Als je het vaatwastablet niet in het bakje doet, maar bijvoorbeeld op één van de rekjes legt, wordt het vaatwastablet al verbruikt tijdens het voorspoelen. Het resultaat is dat vaat niet schoon wordt omdat het hoofdprogramma draait zonder reinigingsmiddel. - Vaat afwassen met de hand voor het de vaatwasser in gaat.
Afwassen voordat je de vaatwasser gebruikt, is totaal overbodig. Voorspoelen is nou net iets dat je vaatwasser voor je doet, geweldig! Als je merkt dat de vaat niet goed schoon wordt, voeg dan wat vaatwaspoeder toe in beide vakjes onder het klepje. - Vaatwasmachine laten draaien zonder vaatwasmiddel.
Laat de vaatwasmachine niet draaien zonder vaatwasmiddel. Het vaatwasmiddel is nodig om te reinigen en voedselresten af te breken zodat ze makkelijker weggespoeld kunnen worden. Hierdoor wordt het risico op verstopping aanzienlijk kleiner en wordt de vaat schoner.
Schoonmaaktaken afvinken
Wanneer je je schoonmaaktaken in een checklist afvinkt, geeft het schoonmaken een stuk meer voldoening en heb je meer overzicht.
Daarom heb ik een gratis schoonmaak checklist gemaakt, met dagelijkse, wekelijkse en periodieke klusjes.
- Begin elke dag goed met de dagelijkse checklist en tips.
- Geniet van een schoon huis en een voldaan gevoel door afgeronde taakjes af te vinken.
- Krijg meer grip op het huishouden met het handige overzicht van periodieke schoonmaaktaken.
Je kunt de schoonmaak checklist nu gratis downloaden. Zelf vind ik het handig om de pdf uit te printen maar je kunt hm natuurlijk ook gewoon op je computer of telefoon erbij houden!
Meer weten? Bekijk de schoonmaak checklist
Tip 2: Controleer of de sproeiarmen vrij kunnen bewegen
De sproeiarmen zorgen ervoor dat water met kracht op alle vaat gespoten wordt. De sproeiarmen hebben gaatjes die het water in verschillende richtingen spuiten. De armen zelf draaien ook nog eens rond.
Elke vaatwasser heeft een sproeiarm op de bodem en aan de onderkant van het bovenste of middelste rek. Sommige vaatwassers hebben er ook nog één aan de bovenkant. Zo wordt het water goed verdeeld en komt het overal bij.
Als de sproeiarm niet ongehinderd kan draaien, wordt de vaat niet schoon.

Controleer dus altijd of de sproeiarmen ongehinderd kunnen draaien voordat je de vaatwasser aanzet. Te hoge vaat op het onderrek of bestek dat door het mandje naar beneden is gezakt, kan de sproeiarmen blokkeren.
Tip 3: Zorg dat vaat niet tegen elkaar aan staat
Soms pak je een bord uit de vaatwasser nadat deze gedraaid heeft en herken je nog precies wat je van dat bord gegeten hebt.
Zichtbare etensresten op de vaat zijn een teken dat je vaat te dicht op elkaar in de vaatwasser gezet hebt.
Als er geen ruimte tussen de borden zit, kan de spoeiarm geen water tussen te borden sproeien. Overal waar de spoeiarm geen water sproeit, wordt het niet schoon.
Hetzelfde geldt voor bestek dat te nauw tegen elkaar in het bestekmandje zit. Als je lepels ‘lepeltje-lepeltje’ in het mandje zet, worden ze ook niet schoon.

De oplossing kon je vast al raden: Zorg dat je vaat altijd goed met ruimte ertussen in de vaatwasser zet, dat vaat ‘vrijstaat’.
Tip 4: Gebruik glansspoelmiddel
De meeste vaatwasblokjes zijn 3-in-1 of all-in-one, waarbij er zowel reinigingsmiddel als glansspoelmiddel in het tablet zit.
Het spoelen waarbij glansspoelmiddel echt van pas komt, gebeurt echter pas na het reinigen en dus nadat het water met vaatwastablet al weggespoeld is.
Dit is het verloop van een standaard vaatwasprogramma:
- Voorspoelen
- Reinigen (hoofdprogramma)
- Afspoelen
- Glansspoelen
- Drogen

Je kunt dus beter het reservoir vullen met glansspoelmiddel zodat het in de vierde fase toegevoegd wordt en daadwerkelijk voor meer glans zorgt in plaats van gewoon weggespoeld wordt.
Daarnaast zorgt glansspoelmiddel ervoor dat het water makkelijker van de vaat druipt waardoor er geen vlekken van waterdruppels achterblijven en het resultaat schoner oogt.
Tip 5: Maak het filter regelmatig schoon
Maak na elke wasbeurt het filter schoon. Het filter vind je op de bodem van de vaatwasser en kan je met een draaiende beweging verwijderen. Vervolgens was je dit filter af onder de kraan met heet water en wat afwasmiddel.


Door het filter schoon te maken, voorkom je dat oude etensresten nog een keer door de machine gespoeld worden de volgende keer dat je de vaatwasmachine aanzet.
Daarnaast verklein je de kans op verstopping en heb je minder last van stank. Oude achtergebleven voedselresten kunnen namelijk een onaangename rotte lucht verspreiden, ook als de vaatwasser net gedraaid heeft.
Tip 6: Maak de sproeiarmen schoon
Vaat die niet schoon wordt kan veroorzaakt worden door verstopte sproeiarmen. Sproeiarmen zijn de plastic armen met gaatjes erin waardoor water met kracht door de machine gesproeid kan worden.

Het kan zijn dat de gaatjes verstopt zijn met voedselresten, vet en vuil. Haal de sproeiarmen uit de vaatwasmachine door ze voorzichtig los te klikken.
Prik de gaatjes door met een satéprikker en laat de onderdelen vervolgens een uur weken in heet water en schoonmaaksoda.


Schone sproeiarmen zorgen dat de vaatwasmachine schoner wast.
Tip 7: Reinig de vaatwasser regelmatig

Finish machinereiniger
Finish machinereiniger
Gebruik je de vaatwasser dagelijks, reinig de machine dan eens per maand. Als je de vaatwasser één of twee keer per week gebruikt, is eens per kwartaal prima.
Voor het reinigen gebruik je speciale machinereiniger. Lees hier meer informatie over het reinigen van je vaatwasser met speciale machinereiniger of citroen en azijn.
Controleer daarnaast het zoutreservoir als het tijd is om de machine te reinigen. Het vaatwaszout gaat enkele maanden mee, dus eens per kwartaal controleren en eventueel aanvullen is voldoende.


Vaatwaszout heet ook wel onthardingszout en gaat kalkaanslag in de leidingen tegen. Het is belangrijk voor het behoud van de vaatwasser.
Hoewel sommige vaatwastabletten ook onthardingszout bevatten, is dit vaak niet toereikend. Ongeacht je vaatwasmiddel, zorg je dus voor een vol reservoir.
Tip 8: Kies het juiste vaatwasprogramma
Elke vaatwasser heeft een aantal programma’s waar je uit kan kiezen. In de gebruikershandleiding van jouw machine vind je welk programma je waarvoor gebruikt. Hieronder zie je een algemene impressie:
- Snel 45 ºC – voor zeer licht vervuilde vaat
- Glas 40 ºC – voor licht vervuilde vaat
- Eco 50 ºC – voor normaal vervuilde vaat, zuinig maar lang programma
- Normaal 65 ºC – voor normaal vervuilde vaat
- Intensief 70 ºC – voor pannen, aangekoekte ovenschalen etc.
- Auto 45 ºC – 65 ºC – temperatuur wordt afhankelijk van de vervuiling met behulp van een sensorsysteem geoptimaliseerd
Niet elke vaatwasmachine heeft een auto-programma en temperaturen kunnen enigszins afwijken van bovenstaande afhankelijk van het model.

Het snelle vaatwasprogramma spoelt niet voor en heeft een zeer kort hoofdprogramma, wat bij een normale lading korrelige aanslag op de vaat achterlaten.
Korrelige aanslag op de vaat zijn etensresten die niet volledig afgebroken en weggespoeld zijn.
Gebruik dus voor een volle vaatwasser met normaal serviesgoed niet een kort of extra snel programma maar een volledig vaatwasprogramma, zodat de vaat goed voor- en afgespoeld wordt in de vaatwasser.