Schoonmaakazijn is al heel lang niet meer weg te denken uit het gootsteenkastje. De lage prijs en vele toepassingen maken het heel aantrekkelijk. Je kunt schoonmaakazijn bijvoorbeeld gebruiken voor:
- Douchekop ontkalken
- Bad schoonmaken
- Kranen ontkalken
- Waterkoker ontkalken
- Magnetron schoonmaken
- Koffiezetapparaat reinigen
- Ramen en spiegels schoonmaken
Hier lees je alles over wat schoonmaakazijn is, hoe je het kunt gebruiken en in welke gevallen je er ver van weg moet blijven. Daarnaast heb ik het een en ander uiteengezet over de verschillen tussen schoonmaakazijn en natuurazijn.
Inhoudsopgave
Toepassingen van schoonmaakazijn – 12 Tips
Schoonmaakazijn kan goed ontkalken door de hoge zuurtegraad. Hieronder vind je een lijstje van zaken die je kunt reinigen met schoonmaakazijn.
De linkjes van de titels leiden je naar andere artikelen op mijn website waar je het uitgebreide stappenplan en veel extra tips kunt vinden.
1. Douchekop ontkalken
Vul een emmer of teil met een flinke scheut schoonmaakazijn en lauw water. Leg de douchekop er een nacht in te weken. De douchekop zal kalkvrij zijn! Kan de slang van de douche losgemaakt worden van de kraan? Leg deze dan erbij.
2. Bad schoonmaken
Giet een flinke scheut schoonmaakazijn in het bad en vul aan met warm water totdat het bad ongeveer 5cm gevuld is. Laat dit minimaal een kwartier inwerken. Daarna kun je de kalkaanslag op de bodem van het bad makkelijk schoonmaken.
3. Waterkoker ontkalken
Giet een bodempje schoonmaakazijn in de waterkoker en laat dit inwerken. Daarna aanvullen met water en aan de kook brengen, zodat ook kalkaanslag bovenin de waterkoker kan oplossen. Vervolgens moet je de waterkoker heel erg goed omspoelen.
4. Oven schoonmaken
Vetresten in de oven kun je verwijderen met schoonmaakazijn. Meng in een bakje 1/3 schoonmaakazijn en 2/3 water. Verwarm de oven voor op 200 graden, zet deze vervolgens uit en plaats het bakje 30 min in de oven. Hierna poets je de oven met een vochtige doek.
5. Magnetron schoonmaken
Warm een bakje op met daarin een scheutje schoonmaakazijn en water. De damp weekt het vet en vuil los, waarna je het makkelijk kunt verwijderen met een doekje.
6. TV scherm schoonmaken
Meng schoonmaakazijn met water (50/50), doop een zachte microvezeldoek erin en knijp deze goed uit. Poets het TV scherm schoon en droog na met een droge doek om strepen te voorkomen.
7. Ramen wassen
Het gaat eenvoudiger met een druppeltje afwasmiddel, maar schoonmaakazijn kan ook op ramen een streeploos resultaat geven. Neem een emmertje water met een scheutje schoonmaakazijn, was de ramen en droog ze na met een wisser. Schoonmaakazijn reinigt de ramen en geeft ze een mooie glans. Hetzelfde geldt voor spiegels en hoogglans vloertegels!
8. Vaatwasser reinigen
Sprenkel schoonmaakazijn op de bodem van de vaatwasser en snijd een citroen doormidden. Op elke etage in de vaatwasser prik je een helft. Laat de vaatwasser vervolgens leeg draaien op intensief programma.
9. Kranen ontkalken
Kranen vol met kalk? Doe een beetje schoonmaakazijn in een plastic zakje en bind deze om de kraan met een elastiek zodat de kalk kan oplossen.
Laat het een nacht weken, de volgende dag moet je de kraan een paar seconden laten lopen om al het schoonmaakazijn weg te spoelen.
10. Theeaanslag verwijderen uit theepot/theekopjes
Met een schuursponsje en wat schoonmaakazijn is de bruine aanslag van thee in kopjes en theepotten zo verdwenen. Meer tips voor het afwassen vind je hier.
11. Koffiezetapparaat ontkalken
Meng in het waterreservoir van het koffiezetapparaat 1/3 schoonmaakazijn met 2/3 water. Zet het apparaat aan met een kan of bak eronder. Je doet in feite alsof je koffie zet, maar dan laat je schoonmaakazijn door het apparaat lopen. Heel goed naspoelen met schoon water!
12. Haarborstels en kammen schoonmaken
Op je haarborstel verzamelen zich talg en huidschilfers. Maak een bakje met warm water een een klein scheutje schoonmaakazijn. Leg de borstels daar een nachtje in te weken. Daarna afspoelen en laten drogen, de borstels zijn weer heerlijk fris!
Schoonmaaktaken afvinken
Wanneer je je schoonmaaktaken in een checklist afvinkt, geeft het schoonmaken een stuk meer voldoening en heb je meer overzicht.
Daarom heb ik een gratis schoonmaak checklist gemaakt, met dagelijkse, wekelijkse en periodieke klusjes.
- Begin elke dag goed met de dagelijkse checklist en tips.
- Geniet van een schoon huis en een voldaan gevoel door afgeronde taakjes af te vinken.
- Krijg meer grip op het huishouden met het handige overzicht van periodieke schoonmaaktaken.
Je kunt de schoonmaak checklist nu gratis downloaden. Zelf vind ik het handig om de pdf uit te printen maar je kunt hm natuurlijk ook gewoon op je computer of telefoon erbij houden!
Meer weten? Bekijk de schoonmaak checklist
Wat is schoonmaakazijn?
Schoonmaakazijn is een samenstelling van ca. 10% azijnzuur, water en soms andere ingrediënten. Het azijnzuur is synthetisch geproduceerd; het is door mensen is gemaakt en niet door de natuur. Schoonmaakazijn is enkel bedoeld voor huishoudelijk gebruik.
Bronnen: RIVM, 2019; Watzitwaarin, 2020
De naam verklapt het al, schoonmaakazijn is een schoonmaakmiddel. Het is dus beslist niet geschikt voor consumptie, ook niet als je het verdunt met water.
Het wordt vaak een natuurlijk schoonmaakmiddel genoemd, wat eigenlijk onzin is. Soms is het biologisch afbreekbaar en heeft het natuurlijke grondstoffen, maar de mens komt er altijd aan te pas om het middel te produceren.
Zeer belangrijk om meteen te melden: schoonmaakazijn is niet hetzelfde als natuurazijn! Je vindt de twee middelen dan ook in een heel ander gedeelte van de supermarkt.
Schoonmaakazijn staat in het pad met schoonmaakmiddelen, natuurazijn staat tussen de voedingsmiddelen, vaak in de buurt van olijfolie en andere soorten azijn, zoals balsamico- en witte wijn azijn. Verderop in dit artikel vind je meer informatie over de verschillen.
Eigenschappen en kenmerken
Schoonmaakazijn kost ongeveer 50 cent per liter. Meestal koop je het in een literfles, soms is het ook verkrijgbaar in een jerrycan met 5 liter. Het is vloeibaar en kleurloos als water.
Persoonlijk vind ik het heel vies ruiken. Het heeft een penetrante zure geur, die zelfs een beetje irritatie kan geven aan je ogen en luchtwegen als je je neus erboven houdt en diep inademt.
Hoewel dit niet direct schadelijk is voor je gezondheid, is het raadzaam om het product alleen te gebruiken in ruimtes die je goed kunt ventileren, bijvoorbeeld door een raam open te zetten.
Regelmatig wordt schoonmaakazijn een allesreiniger genoemd. Hoewel je er veel mee kunt schoonmaken in huis, is een allesreiniger een beetje overdreven.
Een middel dat alles reinigt, bestaat niet. Verderop vind je alle tips waar je schoonmaakazijn goed voor kunt gebruiken, dus het is zeker prettig om in huis te hebben.
Een groot voordeel van schoonmaakazijn is dat het niet schuimt. Wanneer je bijvoorbeeld een aangebrande pan wilt schoonmaken, kun je de pan op het vuur zetten met een laag water en wat schoonmaakazijn of natuurazijn erin.
Vuil weekt op deze manier makkelijk los. Zou je afwasmiddel of keukenontvetter in het water doen, dan wordt het een schuimparty in je keuken.
Merken
Je treft schoonmaakazijn aan bij supermarkten, drogisterijen en verschillende online aanbieders. Veel winkels hebben ook hun eigen merk, een huismerk variant. Hieronder vind je een lijstje met bekende merken.
- Zone
- Rio
- Groenland
- Huismerk (AH, Jumbo, Kruidvat etc.)
- Ecodoo
- Bt’S
- Mullrose
- Loda
Schoonmaakazijn is schoonmaakazijn, het ene merk is niet perse beter dan het andere. Waar je op kunt letten is het percentage azijnzuur. Albert Heijn huismerk bevat bijvoorbeeld 7%.
Schoonmaakazijn bevat tussen de 7% en 15% azijnzuur, gemiddeld ongeveer 10%. Hoe zuurder hoe effectiever tegen kalkaanslag, maar ook hoe voorzichtiger je moet zijn.
Azijnzuur kan huid en ogen branden en irritatie geven aan de luchtwegen.
Daarnaast kun je letten op of het een ecologisch merk betreft, zodat je zeker weet dat het middel minder milieubelastend is door biologische afbreekbaarheid. Een voorbeeld is Groenland.
Ze hebben tevens verschillende geuren in hun assortiment: citroen, eucalyptus en lavendel. De flessen met een geurtje ruiken wat vriendelijker dan de original. Iets dat bij schoonmaakazijn geen overbodige luxe is.
Milieu
Schoonmaakazijn is relatief milieuvriendelijk, als in, het is minder milieubelastend dan vele andere schoonmaakmiddelen. Zodoende wordt het als ontkalker ook genoemd bij de schoonmaaktips op de website Milieu Centraal.
Wees je er echter van bewust dat ‘relatief milieuvriendelijk’ niet betekent dat het totaal geen effect heeft op de natuur.
Hoge concentraties azijnzuur kunnen namelijk wel degelijk schadelijk zijn voor water- en bodemorganismen.
Daarom heb ik een aantal tips om negatieve invloed op het milieu in te perken. Ten eerste gebruik je niet meer dan nodig.
Het middel is vloeibaar als water, dus je giet snel te veel in je emmer. Dat is niet handig, meer is niet perse beter. Probeer het eerst met een kleine scheut en gebruik eventueel wat meer als het niet effectief genoeg blijkt.
Ten tweede giet je je emmer of teil altijd leeg in de WC of gootsteen. Gooi het middel nooit in de tuin, op straat of in de regenput aan de stoeprand.
Zo kan het namelijk in het grondwater terecht komen en dat is slecht voor het milieu. Je mag het ook beslist niet buiten gebruiken om groene aanslag te verwijderen.
Ten derde is het essentieel om het niet met chloor te mengen. Dit betekent niet mengen met chloor, bleek, bleekwater, dikke bleek of toiletreiniger.
Als je schoonmaakazijn en chloor mengt, kan er een gevaarlijk bijtend gas ontstaan dat chloorgas heet en zeer giftig is (Milieu Centraal, 2020).
Verschil tussen schoonmaakazijn en natuurazijn
Schoonmaakazijn en natuurazijn zijn twee heel verschillende dingen! Het grootste verschil zit ‘m in de zuurtegraad. Schoonmaakazijn bevat ca 10% azijnzuur (RIVM, 2019) en natuurazijn 4%.
Onder andere hierdoor is natuurazijn geschikt voor consumptie en schoonmaakazijn absoluut niet, ook niet als je het verdunt met water.
Wanneer gebruik je welk middel?
Vaak wordt ‘azijn’ genoemd. Vervolgens moet jij zelf uitvinden om welke soort het gaat.
Wanneer het om schoonmaken gaat, bijvoorbeeld het verwijderen van kalk in de badkamer, maakt het niet zo veel uit als er enkel azijn staat in een stappenplan. Er kan met beide middelen weinig mis gaan.
Met natuurazijn ben je wat langer bezig omdat de lagere zuurtegraad minder goed ontkalkt dan de hogere zuurtegraad, maar verder kan er weinig schadelijks gebeuren. Toch kan het ene product in sommige gevallen beter zijn dan het andere.
Voor veilige en effectieve tips over schoonmaken met schoonmaakazijn, scroll je naar boven naar mijn 13 tips. Vervolgens kun je doorgaan naar de paragrafen hieronder, die uitleg geven over wanneer je beter natuurazijn kunt gebruiken.
Soms is natuurazijn de betere keuze
Voor sommige huishoudelijke taken kun je beter natuurazijn gebruiken dan schoonmaakazijn. Gevallen waarin een lager percentage azijnzuur net zo goed werkt als een hoger percentage, is het lagere percentage de betere keuze vanwege het milieu en de geur.
Natuurazijn ruikt een stuk vriendelijker en de lucht blijft minder lang hangen.
1. Natuurazijn als wasverzachter
Natuurazijn is beter voor het milieu doordat het natuurlijk is en een lager percentage azijnzuur bevat.
Gezien het als wasverzachter prima goed werkt om natuurazijn te gebruiken, kun je voor dit doel je schoonmaakazijn gewoon in de kast laten staan.
Natuurazijn, ook wel tafelazijn, is een natuurlijke wasverzachter. Gebruik je gewone wasmiddel in het rechter compartiment van het zeeplaatje of in een doseerbol direct in de trommel en giet een beetje natuurazijn in het rechter compartiment van het zeeplaatje.
Handdoeken komen zachter uit de wasmachine en bovendien is het veel goedkoper dan fancy wasverzachters.
Geen zorgen, je handdoeken gaan er niet zuur van ruiken omdat je wasmachine de was goed uitspoelt en centrifugeert.
2. Extra hygiene bij wassen op lage temperatuur
Kleding was je op 30 graden in de wasmachine. Deze relatief lage temperatuur kan er echter voor zorgen dat je zweetlucht niet helemaal uit kleding krijgt.
Daarnaast kunnen er zeepresten achterblijven in de wasmachine die op den duur kunnen zorgen voor een stinkende wasmachine.
Voeg een scheutje natuurazijn toe in het zeeplaatje, waar je normaal wasmiddel in giet.
Je gebruikelijke wasmiddel voeg je toe aan de was door middel van een doseerbol, die je bij de was in de trommel plaatst. Zo krijg je hygiënisch schone was, zelfs op lage temperatuur.
Natuurzijn is in dit geval beter dan schoonmaakazijn omdat het minder agressief is. Hierdoor weet je zeker dat je kleding geen azijnlucht zal hebben en vezels niet aangetast worden.
3. Azijn als kleurversterker voor de donkere was
Geen idee hoe precies, maar natuurazijn werkt als natuurlijke kleurversterker voor donkere was en gekleurde was. Het fixeert en beschermt kleuren waardoor je langer van je kleding kunt genieten.
4. Vloer dweilen
Hoewel vloeren misschien makkelijker schoon worden met schoonmaakazijn, adviseer ik toch om laminaat en tegels met natuurazijn te dweilen.
Schoonmaakazijn ruikt namelijk een stuk sterker dan natuurazijn en de lucht blijft langer hangen in huis.
Dweilen kost veel moeite en je wilt dan graag een prettig resultaat. Niet alleen qua glans en hygiene, maar ook qua geur.
5 Dingen waar je schoonmaakazijn NIET voor kunt gebruiken
Er zijn een aantal situaties waarin schoonmaakazijn niet het geschikte schoonmaakmiddel is.
Lees dus ook de volgende informatie goed door! Dat je het voor het ene in huis kunt gebruiken, betekent niet dat je het zonder risico voor het andere kunt gebruiken.
Vaak gaat het er niet over of het effectief is of niet, maar over of het veilig te gebruiken is voor het doel dat je ermee hebt.
Schoonmaakazijn is niet geschikt voor natuursteen
Veel soorten natuursteen zijn kalkhoudend, wat betekent dat het steen voor het grootste gedeelte uit calciumcarbonaat bestaat.
Als je hier een ontkalkend schoonmaakmiddel zoals schoonmaakazijn voor gebruikt, zul je het natuursteen beschadigen. Dit geldt onder andere voor marmer, granito, terrazzo, hardsteen en travertin.
Heb jij natuursteen in de badkamer en wil je van je kalkaanslag af? Bekijk dan mijn artikel over natuursteen schoonmaken, waar je alle informatie vindt over geschikte middelen en hoe je ze gebruikt.
Een veilig middel is Grano Wash, een natuurlijk product dat je via deze link op Bol kunt bestellen.
Gebruik schoonmaakazijn niet in de tuin
Schoonmaakazijn is effectief in het verwijderen van onkruid, groene aanslag en mos, maar je mag het er niet tegen gebruiken! Lees hieronder hoe en waarom; uitleg gebaseerd op betrouwbare bronnen.
Schoonmaakazijn is niet toegelaten als groene aanslag verwijderaar
Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) geeft betrouwbare informatie over toegestane middelen in Nederland, onder andere over welke middelen wel en niet gebruikt mogen worden om groene aanslag te verwijderen.
Hierbij zijn milieurisico’s en gezondheidsrisico’s voor mens en dier meegewogen.
Bij elk toegelaten product wordt vermeld waar het voor gebruikt mag worden. De vermelding is dus tweeledig: of het gebruikt mag worden, en zo ja, waarvoor het gebruikt mag worden.
Schoonmaakazijn is toegelaten, maar niet als groene aanslag verwijderaar. Gebruik dit middel dus niet om tegels of schuttingen in de tuin of op je terras te reinigen, ongeacht het aantal websites dat je verder tegenkomt die dit wel adviseren.
Schoonmaakazijn is schadelijk bij gebruik buitenshuis
Op basis van een onderzoek van het RIVM (2019), kan geconcludeerd worden dat het zelfs schadelijk is om onkruid, mos en groene aanslag te bestrijden met schoonmaakazijn.
Een oplossing met 6,6% azijnzuur (schoonmaakazijn bevat ca. 10% azijnzuur) is gevaarlijk voor planten die naast het bespoten oppervlak groeien.
Hogere concentraties azijnzuur zijn risicovol voor waterorganismen en insecten. Vanwege de milieu- en gezondheidsrisico’s, raadt ook Milieu Centraal het gebruik van schoonmaakazijn in de tuin ten sterkste af.
Dit geldt zowel voor het onverdund aanbrengen van het middel als voor het aanbrengen ervan nadat je het zelf verdund hebt met water.
Je denkt misschien dat het niet direct erg is maar eerder een bijkomend voordeel dat schoonmaakazijn gevaarlijk is voor insecten. Bijna niemand is tenslotte blij met mieren.
Het is echter ook schadelijk voor bijen en wespen, wat essentiële insecten zijn voor onze planeet.
Speciale middelen
Hoewel het tegenstrijdig voelt, zijn speciale middelen dus beter. Bijvoorbeeld HG groene aanslag reiniger (zowel concentraat als kant en klaar) is goedgekeurd door het Ctgb voor het verwijderen van groene aanslag op tuintegels.
Naast checken of het middel toegelaten is, moet je altijd goed de verpakking lezen.
Dit HG middel is bijvoorbeeld alleen in verdunde vorm veilig voor je gezondheid en planten. Daarnaast dien je beschermende handschoenen te dragen. Bekijk HG groene aanslag reiniger bij De Online Drogist via deze link.
Schoonmaakazijn mag vooralsnog wel als reinigingsmiddel binnenshuis gebuikt worden.
De informatie die je zojuist gelezen hebt over het bestrijden van groene aanslag, mos en onkruid geldt alleen voor gebruik van het middel buitenshuis.
Schoonmaakazijn moet inwerken om te ontkalken
Schoonmaakazijn werkt goed tegen kalkaanslag maar is in sommige gevallen niet de beste keuze.
Het is namelijk belangrijk om in je achterhoofd te houden dat het alleen werkt als het kan inwerken en dat kan niet altijd.
Heb je bijvoorbeeld hevige kalkaanslag op de wandtegels in de douchecabine? Dan kan je er zoveel schoonmaakazijn tegenaan gooien als je wilt, maar zal de kalk niet verdwijnen.
Waarom niet? Omdat het middel vloeibaar is als water en daardoor niet kan inwerken op de kalkaanslag maar gewoon van de wandtegels afdruipt het doucheputje in.
Je moet dus een kalkreiniger hebben die niet van de tegels afglijdt; kijk bijvoorbeeld naar HG kalk weg schuimspray 3x sterker, te koop bij Bol via de link.
Als je dit middel op de kalkaanslag spuit, 5 minuten laat inwerken en daarna met een zachte spons poetst, zal het oppervlak helemaal schoon zijn.
HG kalkweg schuimspray 3x sterker
HG kalkweg schuimspray 3x sterker
Gebruik schoonmaakazijn niet voor je computerscherm
Hoewel schoonmaakazijn zeer geschikt is voor het verwijderen van vette vingers op een TV scherm, is het totaal niet goed om het voor je computerscherm te gebruiken.
Een computerscherm is kwetsbaar en heeft een vetafstotende laag. Deze kun je beschadigen of gedeeltelijk oplossen als je met een zuur schoonmaakmiddel aan de slag gaat.
Dweil je houten vloer niet met schoonmaakazijn
Een houten vloer is vaak geolied of met boenwas afgewerkt. Dit is een vette laag die het hout beschermt tegen vuil en beschadigingen. Als je een houten vloer gaat reinigen, doe je dat dus niet met een ontvettend schoonmaakmiddel.
Hiermee zou je namelijk de beschermlaag kunnen verwijderen en het hout beschadigen of vlekken. Lees mijn artikel over houten vloer schoonmaken om erachter te komen wat je wel moet gebruiken en de beste methode.
Veelgestelde vragen
Schoonmaakazijn is een hele goede ontkalker. Je kunt het gebruiken voor het verwijderen van kalkaanslag in de waterkoker, koffiezetapparaten, vaatwasmachines en nog veel andere apparaten. Daarnaast is het handig voor het verwijderen van kalk op de douchekop of in bad.
Het is gevaarlijk en niet toegestaan in Nederland om schoonmaakazijn in de tuin of op je terras te gebruiken, omdat azijnzuur schadelijk kan zijn voor water- en bodemorganismen, bijen en wespen. Het is dus niet de bedoeling om dit middel te gebruiken als groene aanslag verwijderaar of tegen onkruid.
In kleine hoeveelheden is schoonmaakazijn niet giftig. Het is dus niet direct erg als je er een heel klein beetje van binnenkrijgt. Maar wees voorzichtig! Spoel waterkokers en koffieapparaten heel goed om voordat je thee of koffie zet, want gezond of lekker is het natuurlijk niet om schoonmaakazijn in te nemen.
Schoonmaakazijn verdun je met water. Het middel bestaat al voor een groot deel uit water en je kunt het dus minder sterk maken door water toe te voegen. Hoe meer je het verdunt, hoe lager het percentage azijnzuur wordt. Dit maakt het nog altijd niet geschikt voor consumptie of veilig voor de tuin.
Schoonmaakazijn bevat ca. 10% synthetisch geproduceerd azijnzuur en is bedoelt als schoonmaakmiddel. Natuurazijn bevat ongeveer 4% natuurlijk azijnzuur en is geschikt voor consumptie. Gebruik schoonmaakazijn om te ontkalken en natuurazijn voor etenswaren en als wasverzachter.
Het is niet toegestaan in Nederland om tuin- of terras tegels schoon te maken met schoonmaakazijn, vanwege de milieurisico’s. Gebruik een speciaal middel dat ontwikkeld is voor tuin- en terrastegels. Binnenshuis is tegels dweilen met schoonmaakazijn wel heel goed. Het middel reinigt en geeft een mooie glans.
