Als je eenmaal je after dinner dip te pakken hebt, is het opruimen van de vuile vaat niet het eerste waar je op zit te wachten. Wanneer je echter de juiste methode toepast en de juiste spullen gebruikt, is het klusje zo geklaard.
Afwassen is het schoonmaken van potten en pannen. En natuurlijk borden, glazen en bestek, als je geen vaatwasser hebt. Vaat schoonmaken doe je met afwasmiddel, heet water en een afwasborstel. Ovenschalen en pannen met aangekoekte etensresten kun je het beste eerst weken.
Lees verder voor een handig stappenplan en vele tips om een stralend schone vaat te krijgen. Wat kan wel en niet in de vaatwasser en hoe was je het effectiefst af? Alle informatie vind je hier!
Inhoudsopgave
Benodigdheden bij het afwassen
- Afwasmiddel
- Afwasborstel
- Schuursponsje
- Evt. schoonmaaksoda
- Theedoek
- Evt. Linnen glazendoek
- Evt. Schoonmaakhandschoenen, voor als je niet wilt dat je handen en nagels helemaal uitgedroogd en gerimpeld zijn na het afwassen.
Schoonmaaktaken afvinken
Wanneer je je schoonmaaktaken in een checklist afvinkt, geeft het schoonmaken een stuk meer voldoening en heb je meer overzicht.
Daarom heb ik een gratis schoonmaak checklist gemaakt, met dagelijkse, wekelijkse en periodieke klusjes.
- Begin elke dag goed met de dagelijkse checklist en tips.
- Geniet van een schoon huis en een voldaan gevoel door afgeronde taakjes af te vinken.
- Krijg meer grip op het huishouden met het handige overzicht van periodieke schoonmaaktaken.
Je kunt de schoonmaak checklist nu gratis downloaden. Zelf vind ik het handig om de pdf uit te printen maar je kunt hm natuurlijk ook gewoon op je computer of telefoon erbij houden!
Meer weten? Bekijk de schoonmaak checklist
Stappenplan schoon en efficiënt afwassen
Benodigde tijd: 15 minuten
Algemeen stappenplan voor vuile vaat afwassen. Uiteraard kan de tijd verschillen afhankelijk van hoeveel vaat je hebt.
- Gooi etensresten weg
Maak alle pannen en borden leeg door etensresten eraf te schrapen en weg te gooien (of doe de etensresten in een bakje voor de volgende dag). Probeer etensresten niet door de gootsteen te spoelen en zorg dat ze niet in je sopje terecht komen. Hier wordt het erg vies van.
- Gooi glazen en kopjes leeg
Spoel bodempjes drinken in glazen en bekers weg door de gootsteen. Zo zorg je dat je je vaat niet gaat afwassen in een sopje met allerlei soorten dranken erin. Hoe schoner je sopje, hoe schoner je vaat wordt.
- Spoel extra vieze vaat af
Extreem vieze vaat, zoals ovenschalen of borden met saus of pannen waarin je met olie gekookt hebt, spoel je eerst af voor je het in je sopje gaat afwassen.
- Maak een sopje
Kijk of je teiltje of de wasbak waar je in gaat afwassen schoon is. Zo niet, maak dit dan eerst schoon met wat allesreiniger of afwasmiddel en een sponsje. Maak in de wasbak of in een teiltje een sopje van warm water en een klein scheutje afwasmiddel.
- Was de vaat af
Begin met de minst vieze vaat af te wassen, zoals bekers en glazen of borden waar je enkel een broodje van gegeten hebt. De viezere dingen, zoals pannen, bewaar je voor het laatst. Als je begint met de schone dingen en daarna de vieze dingen, wordt je sopje minder ranzig en je vaat dus schoner.
- Spoel het sop van de vaat
Als je klaar bent met schrobben, spoel je de vaat af. Zo voorkom je dat je theedoek onder het sop zit. Daarnaast loop je geen risico dat je volgende kop thee of glas water naar sop smaakt; iets wat kan gebeuren als je kopjes en glazen niet afspoelt na het afwassen.
- Droog de vaat af
Als laatste droog je de vaat. Houdt pannen en glazen even op de kop zodat het meeste water eruit druppelt voor je gaat afdrogen. Anders is je theedoek kletsnat voordat je klaar bent met alles af te drogen.
Met welke middelen was je af?

Mijn persoonlijke favoriet is Dreft afwasmiddel. Per afwasbeurt heb je maar enkele druppels nodig om heerlijk sop te krijgen en je vaat af te wassen. Het heeft een dikke structuur waardoor je ook niet snel te veel gebruikt.
Afwasmiddelen zoals Klok, Dubro of huismerk, zijn vaak erg dun waardoor je ongemerkt meer in je water spuit dan nodig en je fles zo leeg is.
Heb je geen afwasmiddel in huis of wil je alleen milieuvriendelijke middelen gebruiken? Neem dan schoonmaaksoda (ongeveer 2 theelepels per afwasbeurt). Je kunt het eenvoudig bestellen bij De Online Drogist via deze link.
Neem niet van dat eco wasmiddel want dat is dun en transparant waardoor je zonder dat je het doorhebt veel meer gebruikt. Milieuvriendelijk is ‘t natuurlijk alleen als je niet verspilt.

Driehoek kristal soda
Driehoek kristal soda
Je zou ook groene zeep kunnen nemen als je geen afwasmiddel of schoonmaaksoda in huis hebt.
Vaat afdrogen of laten drogen?

Zowel vaat afdrogen als laten drogen heeft voor- en nadelen. Je vaat laten drogen in een vaatrekje of op het aanrecht kost minder moeite maar als je het afdroogt, kun je het meteen opruimen en is je keuken weer meteen netjes.
Veel mensen hebben het idee dat afdrogen of laten drogen meer of minder schoon zou zijn, of dat het meer of minder strepen op de vaat zou achterlaten.
Ik geloof hier niet zo in, dus ik zou met name om het feit dat een opgeruimd huis lekker is, adviseren je vaat af te drogen en meteen op te ruimen.
Specifieke vaat afwassen
Thee aanslag verwijderen
Bruine thee-aanslag in je bekers? Doe een paar korrels keukenzout of soda in het kopje en boen ‘m van binnen met een schuurspons. Je scrubt de aanslag hiermee met gemak weg.
Aangekoekte pan schoonmaken
Aangekoekte laag op de bodem van de pan? Verplaats het eten naar een bord of schaal en doe er meteen, als de pan nog warm is van t vuur, een laagje water in en laat dat nog even opstaan tot het water kookt.
Daarna kan je de aangekoekte laag makkelijk wegboenen met een afwasborstel en wat afwasmiddel. Is het heel erg aangekoekt?

Voeg dan een beetje schoonmaaksoda aan het kokende water toe en laat ‘t een paar minuutjes koken, alvorens het met een afwasborstel af te wassen. Raadpleeg aangebrande pan schoonmaken voor meer tips.
Pannen met olie afwassen
Heb je olie gebruikt om te bakken of frituren? Vang de overtollige olie dan op in een bakje of flesje. Je kunt dit namelijk beslist niet door de gootsteen spoelen.
Opvangen van olie doe je door een trechter op een plastic wegwerp fles (bijvoorbeeld van water of frisdrank) te zetten en de olie erin te gieten.
Houdt een stuk keukenpapier bij de hand om de rand van de pan af te vegen voordat de olie op tafel of het aanrecht lekt.
Vervolgens was je de pan af met schoonmaaksoda of keukenontvetter en een afwasborstel. Deze middelen zijn vetoplossend, dus je pan zal er na deze wasbeurt weer piekfijn uitzien.
Scherpe messen afwassen
Vleesmessen en andere scherpe grote messen kun je beter niet in de vaatwasser doen, dan worden ze namelijk bot. Je kan beter met warm water en afwasmiddel de messen met de hand afwassen.
Doe een beetje afwasmiddel op de zachte kant van een schuurspons en vouw deze om de niet-scherpe kant van t mes. Veeg heen en weer tot het lemmet schoon is en spoel het met af.
Lippenstift van glazen verwijderen
Lippenstift verwijderen van glazen gaat heel gemakkelijk met wat make-up remover of een make-up reinigingsdoekje. Wrijf hiermee de lippenstift weg en was het glas daarna af.
Tips voor een schone vaat
- De meeste dingen hoeven niet te weken dus was meteen af na het eten in plaats van je vaat in de wasbak te verzamelen. Hier wordt het alleen maar viezer van.
- Spoel glazen na het afwassen af met koud water, dan kun je ze makkelijk afdrogen.
- Voor het afdrogen van glazen kun je het beste een glazendoek gebruiken. Een glazendoek is een heel dunne linnen doek. In tegenstelling tot katoenen theedoeken, laten deze linnen doeken geen pluisjes achter omdat de vezels van de stof langer zijn.
- Broodtrommels en bakjes voor eten kun je na het afwassen beter zonder deksel erop opbergen. Zo voorkom je dat ze muf gaan ruiken.
- Houd je afwasborstel schoon. Was ‘m mee elke keer als je de vaatwasser laat draaien of, als je geen vaatwasser hebt, overgiet je de borstel na elke afwasbeurt met kokend water. Vet lost op en bacteriën gaan dood.
Wat kan wel en niet in de vaatwasser?
Niet:
- Servies met een zilver- of goudkleurig randje. Deze zal verdwenen zijn na 3 wasbeurten.
- Pannen. Doe nooit je pannen in de vaatwasser, zeker niet pannen met een houten handvat of tefal pannen. Deze kunnen beschadigen in de vaatwasser.
- Vleesmessen en andere grote scherpe keukenmessen.
- Bamboe of vaat van andere zachte natuurlijke materialen (er staat meestal op de onderkant of het in de vaatwasser kan of niet).
Wel:
- Borden
- Bestek
- Glazen
- Bekers
- Kopjes
- Ovenschalen
- Bakjes en Doppers of andere herbruikbare waterflessen (wel zo fris om deze wekelijks af te wassen of in de vaatwasser te doen, want je zit er elke dag met je mond aan, iiieeeeuw)
- De keukenschaar